Pisząc ten post za oknem pada śnieg, a temperatura w Kościerzynie spada poniżej 10 stopni. Tydzień temu o tej porze żegnał na lotnisku w Younde mojego ukochanego księdza Stasia i innych. Z początku planowałam zakończyć moją aktywność na blogu z powrotem do Polski. Tu jednak zobaczyłam, że jest jeszcze tak dużo ważnych tematów, o którym chciałabym Wam opowiedzieć. Będę
Jak wygląda zima w Kamerunie? Jak przygotowujemy się do Świąt Bożego Narodzenia? I dlaczego dzisiejsza noc była bezsenną nocą? Ponieważ koniec mojego projektu zbliża się wielkimi krokami, w sumie to zawładnął moimi myślami nie zmrużyłam dzisiejszej nocy oka. Na ten fakt złożyło się wiele czynników. Powrót z wakacji (ostatnich już;-(, mnóstwo spraw do dokończenia, spotkań z ludźmi, uczniami, pożegnań, lęk przed chorobami w Polsce itp. Dziś jednak królowały obawy przed bałaganem w przedszkolu po moim powrocie. Przed wyjazdem ogłosiłam wśród nauczycieli konkurs na najpiękniejszą dekorację bożonarodzeniową w sali- nagroda- wspólny obiad i ja jedząca węża rękami. Entuzjazm związany z konkursem szybko opadł, więc idąc dziś do przedszkola nie spodziewałam się zbyt wiele. Wpakowałam worek pełen kapci na motor, puzzle i kilka instrumentów muzycznych i podjechałam motorkiem do przedszkola.
Przyjeżdżając do Kamerunu najbardziej bałam się AIDS i HIV. Niewiele widziałam i do tej pory wciąż niewiele wiem o tej strasznej chorobie. Jednak przez te prawie cztery miesiące pobytu w Kamerunie udało mi się zaobserwować jak wiele twarzy może ono mieć. SIDE bo tak nazywa się tu AIDS wbrew powszechnie panującej opinii nie jest przyczyną największej ilości zgonów w Kamerunie. W tej równikowej i zakomarzonej strefie najwięcej ludzi umiera za powodu malarii, aż 40% wszystkich zgonów stwierdza się z jej powodu, a raczej z nieleczenia malarii. W ubiegłym roku dwoje przedszkolaków właśnie z powodu malarii umarło.
Kilka dni temu jedna z nauczycielek przyprowadziła do przedszkola roczną dziewczynkę. Wiedząc, że ma jednego syna spytałam, dlaczego nigdy nie opowiadała mi o swojej córce. W odpowiedzi usłyszałam, że nie jest to jej dziecko, lecz jej męża. Opieka, którą otaczała małą bardzo mnie zdziwiła. Dziewczynka przyjechała do miasta żeby się wyleczyć, jej mama mieszka we jednej w kameruńskich wiosek. Nauczycielka dzielnie zmienia jej pieluchy podczas przerw oraz uczy dziewczynkę chodzić. Mój zachwyt opieką wzrósł jeszcze bardziej, kiedy dowiedziałam się, że ta nauczycielka poroniła dziecko i gdyby nie to miałaby dziecko w tym samym wieku. Kamerun jest krajem, w którym poligamia jest legalna i jest to dość pospolite zjawisko. Sama prawie każdego dnia dostaję propozycję stania się jedną z wielu żon. Kamerun jest również krajem, w którym kobiety są silne, bardzo silne nie tylko fizycznie, przede wszystkim fizycznie. Ale post ten jest o dzieciach. Tak więc dziewczynka ta towarzyszy nam teraz codziennie w przedszkolu, uczy się i rozwija pod okiem miejskiej mamy. Jest jednak wokół mnie wiele dzieci, które straciły swoich rodziców. Ich los jest różny. Niektórym się poszczęściło i tak jak malutka trafiły pod opiekę jednego z członków rodziny. Tylko, że z rodziną nigdy nie wiadomo jak będzie. Chłopczyk mieszkający koło przedszkola w ciągu zaledwie 3 miesięcy stracił mamę i tatę. Teraz "opiekuje" się nim wujek, lecz opieko to zdecydowanie za dużo powiedziane. Chłopiec- 5 latek- sam musi wykonywać wszystkie czynności samoobsługowe, a od kilku dni nie przynosi ze sobą drugiego śniadania. Wczoraj podczas przerwy siedział u mnie na kolanach i bardzo mocno mnie przytulał, aż w końcu zasnął. Marie, moja fotografka, miała więcej szczęścia. Opiekuje się nią ciocia, która dba o potrzeby Marii. Podczas spotkania z rodzicami pękała z dumy, kiedy Marie wykonywała pamiątkowe zdjęcie wszystkich nauczycieli i rodziców. Wśród moich studentów są tacy uczniowie, którzy nie potrafili mi powiedzieć z jakiej grupy etnicznej pochodzą, nie mają rodziców, mieszkają z dalszymi lub bliższymi członkami rodziny. Dzieci często nie znają swojej daty urodzin. Pomimo to dzieci w szkoła, przedszkolach, na ulicach uśmiechają się i starają się jak najlepiej przeżyć swoje dzieciństwo, które w Afryce jest bardzo okrutne, paradoksalnie ich uśmiechy są najpiękniejsze na świecie...
Filip w ostatnim mailu poinformował mnie, że mój blog jest bardzo nauczycielski. Dlatego też szybko nadrabiam zaległości i dorzucam coś podróżniczego połączonego z prawami człowieka, no i pod koniec dorzucę coś edukacyjnego. Otóż w miniony weekend spędziłam na misji w Djouth w towarzystwie Pigmejów Baka. Wioska ta położona jest w najprawdziwszym lesie równikowym. Oznacza to, że towarzyszyło mi również mnóstwo owadów, zostałam np ukąszona przez muchę tse- tse;-) Na misji w Djouth pracują dwie siostry, które są moimi kameruńskimi bohaterkami. Jedna z sióstr prowadzi szkołę tkacką dla dziewcząt, które nie mogły z różnych względów ukończyć podstawowej edukacji. Dziewczyny uczą się szycia oraz życia, czyli np jak używać oszczędnie mydła itp Druga siostra opiekuje się szkołami oraz ochronką, których uczniami są w większości Pigmeje Baka. Moja miłość oraz chęć odwiedzenia pigmejskich wiosek narodziła się dawno, kiedy jedna z moich wykładowczyń opowiadała o swojej pracy z nimi. Dzięki niej dowiedziałam się kim są Pigmeje i jak ciężkie jest ich życie. Prowadzą oni bardzo skromne życie. Do niedawna byli półnomadami. Jednak od kiedy las równikowy zaczął znikać, zaczęli oni prowadzić bardziej osiadły tryb życia. Wraz z lasem Pigmeje tracą lekarstwa, jedzenie oraz styl życia. Oprócz tego są oni bardzo dyskryminowani wśród Afrykańczyków. Często inne grupy etniczne zatrudniają ich na farmach płacąc prawie nic, praktycznie są ich niewolnikami. Pracują całymi dniami aby dostać jedzenie lub kilka papierosów. Pigmeje są bardzo nieśmiali i dość naiwni, dlatego też tak ciężko im odnaleźć swoje miejsce wśród skorumpowanych wycinaczy lasu. Moje wspólne chwile spędzone w ich gronie są najwspanialszymi chwilami, które przeżyłam do tej pory w Kamerunie. Nocne wycieczki motorem wgłąb dżungli, wspólne tańce przy blasku księżyca, zabawy z dziećmi, wizyty w ich skromnych domach i wspólne posiłki na długo pozostaną w mojej pamięci. Dzięki uprzejmości siostry mogłam również wziąć udział w lekcjach prowadzonych metodą ORA. Dzieciaki uczą się specjalnie stworzą dla nich metodą nauczania. Liczą kosze, owady z lasu równikowego, a co najważniejsze uczą się w sowich językach. Raz jeszcze poczułam się jak w edukacyjnym raju. Dzieci Pigmejskie są bardzo zdolne, brakuje im jednak podręczników i determinacji w kontynuowaniu nauki. Ale o tym innym razem. Tak więc weekend wśród Baka był wspaniały mam nadzieję, że pewnego dnia uda mi się do nich wrócić i zostać wśród nich trochę dłużej...
Ten post dedykowany jest wszystkim nauczycielom, którzy mają problemy z przestrzeganiem dyscypliny wśród sowich wychowanków. Nie będzie on jednak o złotych środkach, to jest post o tym jakie problemy wynikające z braku dyscypliny spotkały mnie w Kamerunie ze strony nauczycieli. Na samym początku mojej pracy w Mokolo miałam ogromne problemy z niegrzecznymi dzieciakami. Moje kłopoty wynikały z nieznajomości francuskiego oraz z nieco odmiennego systemu kar i nagród przeze mnie stosowanego. W Afryce panuje zwyczaj kar cielesnych. Dzieci nie tylko są notorycznie bite, wielu nauczycieli wykorzystuje dzieci do pracy na swoim polu. Z tym wszędobylskim odwiecznym rytuałem walczą misjonarze oraz wolontariusze. Z początku wydawało mi się, że skoro nie stosuję tego rodzaju kar nigdy nie uda mi się zapanować nad dziećmi tak jak tego pragnę. Jednak kiedy odwiedziłam kilka przedszkoli i zobaczyłam, że nauczyciele pracujący w tych placówkach skutecznie oduczyli się bić dzieci, postanowiłam, że jednym z celów mojego projektu stanie się wyeliminowanie kar cielesnych na Mokolo. Dość łatwo udało mi się przekonać do swoich przekonań dyrektorkę przedszkola. Odbyła ona liczne rozmowy z nauczycielami i obiecała, że nauczyciele zaprzestaną stosowania kar cielesnych. Wszystko było super do momentu kiedy pani dyrektor znikała z pola widzenia nauczycieli. Muszę dodać, że siła z jaką bite były dzieci mnie przerażała. Ja sama wielokrotnie buntowałam się i np opuszczałam zajęcia podczas których nauczyciele bili dzieci. Dziś odbyły się ostatnie już zajęcia nt metod dyscyplinarnych. Podczas zajęć poinformowałam nauczycieli, że prawo kameruńskie karze bicie dzieci w placówkach edukacyjnych. Rozmawialiśmy nt innych metod karania. Przypomniałam nauczycielom, że kiedy jedna z wychowawczyń postanowiła ukarać dziecko "karnym krzesełkiem" dziewczynka krzyczała "zbij mnie, proszę zbij mnie, nie chcę siedzieć w klasie". Nie wiem jaki będzie skutek moich wielomiesięcznych starań, mam jednak nadzieję, że udało mi się ostatecznie przekonać nauczycieli do nieskuteczności ich metoda. Bo skoro ciągle biją dzieci, tak jak ich rodzice i każdy w dzieci otoczeniu, a dzieci wciąż ich nie słuchają... . Mi się udało zyskać szacunek wśród dzieci bez bicia, mam nadzieję, że moim nauczycielom też się uda, dlatego od dzisiaj trzymam za nich kciuki i wy też trzymajcie. Bo wierzcie mi nie będzie im łatwo, dzieciom również...
Koniec mojego projektu zbliża się wielkimi krokami. Każdego ranka wiem, że już dzień krócej będę pracować na Mokolo. Nie żałuję, że zdecydowałam się spędzić święta w domu z rodziną i przyjaciółmi, żałuję natomiast, że cztery miesiące trwają tak krótko i że nie potrafię ich przedłużyć. Wraz z nadejściem listopada rozpoczął się kolejny etap mojego projektu. Obowiązek prowadzenia i przygotowywania zajęć przejęły nauczycielki w przedszkolu. Nie znaczy to wcale, że zakres moich obowiązków się zmniejszył. Od teraz hospituję każde zajęcia i staram się pomagać nauczycielom w przygotowaniach do prowadzenia zajęć. W warsztatach dla nauczycieli nie uczestniczą już pracownicy szkoły od tego miesiąca koncentruję się na przedszkolu. Oddając prowadzenie zajęć zdawałam sobie sprawę jak wiele metod nie udało mi się zaprezentować, jak wielu pomocy nie udało mi się użyć. Bardzo bałam się pierwszych zajęć. Szczęśliwie przypadły one na pierwszy dzień po moich wakacjach, muszę przyznać, że gdybym potrafiła płakać to łzy wzruszenia pokazałyby się na moich polikach. Na dodatek po długiej przerwie wszystkie przedszkolaki szczotkowały zęby. Nie oznacza to wcale, że każda kolejna lekcja jest super, nauczyciele są bardzo leniwi i nie przygotowują się do zajęć. Staram się jednak ich zachęcać i surowo oceniać. Już teraz wiem, że przedszkole nie pozostawię przedszkola z moim wymarzonym sposobem nauczania angielskiego. Najważniejsze jest to, że coś się zmieni, mam nadzieję i że za kilka lat któraś z nauczycielek przypomni sobie jak zrobić kartki świąteczne lub karty memo. Dla ciekawskich przyznam, że strasznie ciężko uczy się dzieci o świętach kiedy nie ma mrozu, śniegu i pochmurnego szarego nieba, które trzeba rozweselić którąś ze świątecznych piosenek. Tak święta tuż tuż, nawet tu w Kamerunie więc dzielnie uczymy się jasełkowych roli i angielskich kolęd, a w wolnym czasie nauczycielki ozdabiają salę, bo wychowawca zwycięskiej sali idzie ze mną na kolację- viper (wąż) z liśćmi- moja nowa afrykańska kulinarna miłość;-)
Decyzję o wyjeździe z Londji przekładałam, aż dwa razy. Uwierzcie mi naprawdę byłam zmęczona opalaniem się i bujaniem w fotelu, czytając książkę. Początkowo próbowałam przekonać Fransisco żeby pojechał ze mną na inną plaże, zmienilibyśmy palmy i język, ponieważ Limbe, do którego chciałam jechać znajduje się w anglofońskiej części Kamerunu. Fran najpierw się zgadzał w czwartek jednak definitywnie powiedział, że stęsknił się za morzem i do końca tygodniu decyduje się robić nic. Tym samym ja zarezerwowałam dwudniową wyprawę na Mt. Cameroon. Noc przed wyjazdem z Londji była straszna, nie mogłam zasnąć rozmyślając jak poradzę sobie sama z tyloma przesiadkami, będę musiała przesiąść się w Douali słynącej z przestępczości, co się stanie kiedy dojadę na miejsce po zmierzchu itp. Bardziej od samej góry bałam się podróży. Tak jak zaplanowałam porannym autobusem udałam się do Douala, ale nie tak łatwo gdyż podróż ta trwała 7h (zazwyczaj trwa 4h), autobus się zepsuł po drodze itp. Kiedy dotarłam na miejsce z którego rozpoczyna się zdobywanie góry był już wieczór. Na szczęście w każdym autobusie znalazła się jakaś osoba pragnąca zaopiekować się biedną białą nie mówiącą po francusku. Od Douala było już zdecydowanie lepiej, ludzie mówili po angielsku, w sumie to w wersji zbliżonej do angielskiego, bo tu a Kamerunie mówi się w pigeon English, śmieszny, ale w końcu coś rozumiałam. Po dotarciu do stóp góry Kamerun pracownicy agencji, w której wykupiłam wycieczkę super mi pomogli. Poczekali na mnie w biurze po godzinach pracy, zjedliśmy razem kolacje ( banany i cola, bo niestety mój żołądek odmówił posłuszeństwa już w środę) i znaleźli dla mnie hotel. Noc minęła spokojnie i końcu się wyspałam. W Lonjdi pomimo współspacza i jego maczety (z którą sypiał) , nie wysypiałam się. Rano o 7.00 spotkałam się z moim przewodnikiem i tragarzem. Chwilę później rozpoczęliśmy zdobywanie szczytu. Z początku było bardzo ciężko po malaryczny stan zdrowia oraz rozstrojenie żołądka dawało się we znaki. Niestety od rana strasznie padało, a okolice góry góry Kamerun są najbardziej wilgotnym miejscem na ziemi. Nie przerażało mnie to i tak dzielnie maszerowałam. Najpierw mijaliśmy wioski, więzienie pracy, później zaczął się las deszczowy. Przemarsz lasem pomimo śliskości była super. Po dwóch tysiącach skończyła się linia lasu i zaczęła się sawanna. Mi powoli zaczynało kończyć się powietrze. Bardzo szybko skończyła się silna wola a wraz z nią energia. Początkowo pomimo braku wszystkiego niezbędnego podczas wędrówki postanowiłam kontynuować, decyzja ta związana była również z brakiem zdrowego rozsądku. Na szczęście po zdobyciu drugiego schroniska zdecydowałam się na zejście z góry i porzucenie marzenia o zdobyciu w pojedynkę góry Kamerun. No nie zupełnie w samotnie, bo cały czas towarzyszyli mi wspaniali ludzie- mój przewodnik Mathias i tragarz- Nut. To była moja pierwsza górzysta porażka. Schodzą z góry cały czas myślałam dlaczego tak naprawdę nie udało mi się jej zdobyć. Nie lubię wędrować samotnie, brakowało mi Tomasowego „Milaczku dasz radę no idziemy”, Taty- „Młoda nie wymiękaj, no dasz radę”, Emilii i Kasi- „Aga, no chodź”, i w końcu Noachowego „Baby be carefull its slippery”. Brakowało mi moich najbliższych za którzy mi po raz pierwszy naprawdę zatęskniłam. O zmierzchu dotarliśmy do chaty numer 1 i rozpoczęliśmy przygotowania do nocy. Zjedliśmy wspólnie super kolację i wypiliśmy winko dedykowane mojemu szczytowi. Widocznie wyglądałam na rozczarowaną, ale mój przewodnik przyznał, że od początku widział, że brakuje mi sił i po 10 minutach wiedział, że nie uda nam się zdobyć szczytu, pochwalił mnie również, że pomimo widocznych chęci zachowałam zdrowy rozsądek. Nie mogąc pogodzić się z porażką zasypiając rozmyślałam wiąż dlaczego. W końcu zasnęłam. Poranek zaczął się dla mnie już o drugiej w nocy. Szybkie śniadanie i wędrówka w stronę Buea. We wiosce byliśmy na czas, zdążyłam na autobus do Younde. Pomimo niekończącego się deszczu, jednej latarki i niezliczonej ilości poślizgnięć podobał mi się wschód słońca nad góry, niestety tym razem nie dane mi było podziwiać go z samego szczytu.
Dziś w przedszkolu dużo się działo, bo po weekendowym odpoczynku, wydłużonym do poniedziałku z powodu deszczu dzieci nie przyszły do przedszkola, chciałam się jakoś zrehabilitować. Tak więc w przedszkolu odbyły się zajęcia o Kaszubach- dzieciaki wysłuchały kaszubskich pieśni, o dziwo dzieci zaczęły klaskach przy muzyce diabelskich skrzypiec, bawiliśmy się chustą Klanzy, oczywiście był angielski i ciąg dalszy kaszubskiej sesji zdjęciowej, no i to jeszcze nie wszystko, bo na deser było kino. Tak więc działo się. Chyba powinnam zacząć od tego, że dziś po raz pierwszy dzieci mnie słuchały, same z siebie i naprawdę udało mi się samej przeprowadzić dobre zajęcia, w grupie średniej, którą wcześniej nazwałam grupą diabełków;-) Po ingliszu przyszedł czas na sesję. Dzisiejsza była bardzo udana, nie tylko z powodu uroczych modeli, pozostałe przedszkolaki też się super bawiły. Kolejną atrakcją były zajęcia o Kaszubach, no i film. Zdjęcia kuligu i padającego śniegu wywołały wiele wątpliwości wśród moich podopiecznych. Zaczęły się pytania i pokątne plotki, co to jest to padające białe. Żeby było ciekawiej bajka opowiadała o bałwanie i jego przygodach. Dzieci dość szybko poradziły sobie z niewiadomą i pewnie każde z nich stworzyło sobie inne definicję śniegu. A ja usiadłam w koncie i zastanawiałam się jak im to najlepiej zobrazować. Jak opowiedzieć dzieciom o zimnie, które praktycznie nie znają zimna. Wymyśliłam to takie lody, tylko że białe i mniejsze porcje spadające z nieba. Źle- większość z dzieci nie jadło lodów. Inaczej, czasami w lodówce robi się taki biały nalot, to jest właśnie śnieg i spada z nieba, jest wtedy bardzo zimno, bo aby powstał lód temperatura musi być bardzo niska- źle dzieci nie mają lodówek, no i nie wiedzą co to znaczy, że jest bardzo zimno. Siedziałam w skupieniu wymyślając nowsze sposoby wytłumaczenia czym jest śnieg. Bajka się skończyła, a ja wciąż nie wiem jak opowiedzieć o śniegu. Ale to chyba nic dziwnego, bo jak wyobrazisz sobie dźwięk lasu deszczowego, kiedy nigdy w nim nie byłeś, no i nie słyszałeś nagranych dźwięków. Pewnych rzeczy nie da się opowiedzieć, pewne sprawy tłumaczymy sobie na swój własny sposób, inny ale na pewno bardziej swój. Szkoda tylko, że nie potrafię odczytać wyobrażeń moich maluchów na temat śniegu.
Drodzy Czytacze mojego bloga,
Do Djouth wpraszałam się już od dłuższego czasu. W końcu nadszedł czas upragnionej wizyty w wiosce położonej w sercu lasu równikowego. Z niecierpliwością czekałam na spotkanie z Pigmejami Baja. Miałam nadzieję, że uda mi się odwiedzić jedną z pigmejskich wiosek, niestety ze względu na wcześniej zaplanowane spotkanie z rodzicami, mój pobyt w Djouth musiałam ograniczyć do jednej nocy, tym samym nie udało mi się pojechać do wioski. Zobaczyłam jednak miejsce, które wywarło na mnie ogromne wrażenie. Siostry prowadzące misję stały się dla mnie wzorem- to prawdziwe mistrzynie pedagogiki. Jedna z Sióstr prowadzi ochronkę, jedyne miejsce gdzie rodzice mogą zostawić swoje dzieci, kiedy udają się do pracy w polu. W placówce uczy się dzieci metodą ORA. Djouth jest centrum nauczania tą metodą. Polega ona w wielkim skrócie na nauczaniu opartym na doświadczeniu. Czyli Dewey w afrykańskiej wersji. Dzieci przez pierwszy rok uczą się w sowich lokalnych językach i powoli poznają język francuski (każdego dnia uczą się 10 słówek oraz 4 zdań po francusku). Nauczyciel musi posługiwać się językiem lokalnym. Nauka liczenia oraz pisania uwzględnia przedmioty, rośliny i zwierzęta, z którymi dzieci mają kontakt na co dzień. Nauka podzielona jest na 5 dni- od poniedziałku do piątku. I tak pierwszego dnia dzieci odkrywają literę lub cyfrę, drugiego dnia szukają literę w swoim języku, trzeciego w języku francuskim, czwartego łączą ją w sylabę i wyraz, a w piątek powtarzają całotygodniowy materiał. Z cyframi jest podobnie, po poniedziałkowym odkryciu cyfry, we wtorek dzieci uczą się ją dodawać, w środę odejmować, w czwartek rozwiązują zadania- zbiory itp, a w piątek powtarzają materiał. Dziś miałam okazję przyjrzeć się porannym zajęciom w ochronce. Już o godzinie 7 dzieci zbierają się pod misyjnym domem. Siostra sprawdza, czy każde z dzieci przyszło czyste, czy mundurki są wyprane, czy rodzice zadbali o posiłek na obiad- dzieci codziennie w małych garnuszkach przynoszą domowe przysmaki. Następnie dzieciaki przechodzą do przedszkola, gdzie zaczynają dzień od mojego wymarzonego szczotkowania. Każde dziecko ma woreczek z numerkiem, w którym znajduje się szczoteczka, pasta oraz kubeczek. Po szczotkowaniu maluchy uczą się siedząc w kółeczku, oczywiście w języku lokalnym. Po nauce, najczęściej prowadzonej w formie pogadanki, jest czas zabawy dowolnej. Pomimo ograniczonych środków dzieci mają do dyspozycji rowerek, lalki, wózek, skromny plac zabaw. Dzięki temu uczą się opieki nad dziećmi, jazdy na rowerze itp. O godzinie 10 dzieci myją ręce, a wyznaczony dyżurny nakrywa do stołu. Rozpoczyna się ulubiony posiłek- ryż w słodkim mleku. Każdy je samodzielnie. Po jedzeniu dzieci ponownie się bawią, później znowu jedzą, tym razem jedzenie przyniesione z domu. Od pierwszej do drugiej odpoczywają na matach. Tak bardzo zachwyciłam się życiem w Djouth, że ciężko było mi się pożegnać i wrócić na spotkanie z rodzicami na Moklo. Oprócz ochronki siostry prowadzą również centrum nauki szycia dla starszych dziewcząt, którym nie udało się skończyć szkoły lub po prostu coś w życiu nie wyszło. Djouth miejsce nadziei na lepsze jutro, położne w jednym z najbardziej zielonych miejsc na świecie. Pomimo braku wody, prądu, zasięgu i wszystkiego co związane z cywilizacją, Siostry stworzyły coś pięknego. Na koniec spytałam tylko, czy mogę przyjechać ponownie, na dłużej, czy mogę wrócić i uczyć się od Sióstr. Wracam z workiem soli, kartonem mydła, papierosami, zorganizujemy święto wśród Pigmejów, a ja będę obserwować i się uczyć.
Dzień Nauczyciela w Kamerunie zdecydowanie różni się od polskiej wersji tego święta. Po pierwsze, jak zapewne wnikliwie czytacze mojego bloga dostrzegli, przygotowania do tego dnia zaczynają się przede wszystkim od wizyty u krawca oraz w sklepie z materiałami. Wielcy projektanci w kraju tworzą wzór materiału na tą okazję. Ważne jest aby odzwierciedlała ona najważniejsze cele edukacji. Tak więc w tym roku, podobnie jak w poprzednim, na materiale przedstawiony był nauczyciele oraz tablica, która jest najważniejszą i często jedyną pomocą dydaktyczną w kameruńskiej szkole, a na tablicy wielki słowa o wielkich problemach, niestety bez pomysłów na wielkie rozwiązania. Postać widniejąca na każdej wersji materiału (były dwie- jedna zielona, której stałam się szczęśliwą posiadaczką, oraz pomarańczowa) wskazywała kolejną pomocą, już nie dydaktyczną- wskaźnikiem napis NAUCZYCIEL MÓWI: NIE KORUPCJI, NIE NARKOTYKOM, NIE PALENIU PAPIEROSOM, NIE ALKOHOLIZMOWI I NIE HIV. Kiedy materiał można już kupić w sklepie wszyscy nauczyciele projektują swoje kreacje na ten dzień, a to nie lada wyzwanie, każdy chce się wyróżniać z tłumu, ale jak to zrobić skoro wszystkie kreacje wykonane są z tego samego materiału? Moja sukienka była zdecydowanie najprostsza ze wszystkich. Po drodze na miejsce spotkania mieszkańcy miasta pozdrawiają nauczycieli życząc im udanego świętowania.Gotowi i odświętnie ubrani nauczyciele spotykają się przed budynkiem Ministerstwa Edukacji. Przed nim znajduje się również wiata, pod którą zasiadają ważni ludzie z Bertoua. O godzinie 11.00 przyjechał pan Gubernator i wygłosił swoją świąteczną mowę dla nauczycieli. Po nim jeszcze kilka osób życzyło nam wszystkiego nieskorumpowanego, aż wreszcie nastąpił moment uroczystej defilady. Ustawieni w sześcioosobową kolumną przeszliśmy salutując panu gubernatorowi. Marsz kończy się przy głównym rondzie w mieście. To jednak dopiero początek prawdziwego święta. Nauczyciele rozchodzą się po wszystkich barach i restauracjach w okolicy. Ja zaprosiłam moje koleżanki na pizzę. Jednak jednogłośnie stwierdziły- pizza to danie białych i wcale im nie smakowało;-)
Dziś w przedszkolu pojawił się nowy przedszkolak, jest trochę bardziej "biały" od pozostałych dzieci. Dlatego też kiedy starał się go pocieszyć trzymając na kolanach pozostałe przedszkolaki poinformowały mnie, że ten nowy jest bielszy od nich. Moja marna znajomość francuskiego i ich ekspresja przekazu sprawiły, że zrozumiałam.
Podobno jestem wielką szczęściarą, gdyż wesela w Kamerunie nie odbywają się tak często jak w Polsce. No a ja zostałam zaproszona na jedno z nich i to jeszcze w drugim tygodniu mojego pobytu w Kamerunie. No ale może zacznę od początku. Otóż kraj w którym obecnie przebywam jest, w którym podczas zawarcia związku małżeńskiego głowa rodziny (mężczyzna) wybiera czy chce być poligamem czy monogamem;-) Wczorajszy „Pan Młody” zadeklarował się, że będzie wierny swej małżonce. A dlaczego napisałam w cudzysłowie? Ponieważ „Młoda Para” może i w Polsce zostałaby zaliczona do par średniego wieku, jednak ilość dzieci zdecydowani nie 
zmieściłaby się w naszą średnią krajową. Otóż podczas Mszy św oprócz ślubu obyły się jeszcze popiątne chrzciny dzieci Państwa Młodych oraz szóste Pani Młodej, która dodatkowo przyjęła pierwszą komunię święta oraz była bierzmowana. Msza zważając na ilość sakramentów nie była zbyt długa jak na afrykańskie warunki- 2h. Jednak należy jeszcze doliczyć godzinne spóźnienie Państwa Młodych, którzy do kościoła przyjechali Mercedesem przystrojonych papierem toaletowym. Po mszy goście obrzucili szczęśliwych małżonków confetti, po czy wszyscy pojechali na wycieczkę dookoła miasta w celu ogłoszenia jego mieszkańcom dobrej nowiny. Kiedy już wszyscy usłyszeli klakson Mercedesa i kilku innych samochodów goście i Młoda Para udali się do domu Młodych, gdzie dobywało się przyjęcie weselne. Wyglądało to trochę z początku jak zebrania koła gospodyń wiejskich. Krzesła były ustawione w rzędach przed sceną na której po kolei występowali ważniejsi goście i składali życzenia małżonkom. W domu była loża gości, w ogrodzie siedzieli pozostali. Po wysłuchaniu dwugodzinnych życzeń przyszedł czas na jedzenie i matango, czyli wino z drzewa palmowego. Pani Młoda w między czasie, tak zresztą jak i podczas mszy, karmiła swoje najmłodsze – dwutygodniowego dziecię;-) Kiedy już stoły zostały opróżnione, a opróżniali je kolejno- najważniejsi goście (księża, radni, właściciele sklepów, ja biała itp) jeść mogli pozostali dorośli goście, dzieciom zostały resztki, weselny wodzirej zabawiał wszystkich najnowszymi hitami puszczanymi z komputera. Po odpowiedniej ilości matango, wina, piwa itp goście zaczęli się bawić. Zabawy nie trwały jednak polskim zwyczajem do białego rana, no i najważniejsze na weselu nie zagrała słynna wiejska kapela. Ciekawe, czy kiedyś i my zrezygnujemy z orkiestry przy której każdy wujek wyrwie do tańca i czy afrykańskie matango zastąpi whisky lub wyborowa...
